پایگاه علمی-تحلیلی مؤمنات
پایگاه علمی-تحلیلی مؤمنات

معماری و مقوله‌ی حیا

  • ۳۹۴

یک زن مثل هر انسانی نیاز به تفریح، نور، هوا، آفتاب دارد.
این‌ها نیازهای مشروعند.
اگر ما به نیاز مشروع پاسخ مشروع بدهیم، یعنی فضای تفریح حلال بدون حضور نامحرم برای زنان ایجاد کنیم مشکلی پیش نخواهد آمد.
مشکل از آن‌جایی آغاز می‌شود که برای نیاز مشروع زنان نه تنها بستر پاسخ حلال و مشروع ایجاد نکنیم بلکه با حذف بستر صحیح آن، به آن پاسخ نامشروع بدهیم.
مثلا با معماری، حیاط و فضای غیر مشرف را که در گذشته زنان و خانواده از آن استفاده می‌کردند حذف کنیم و به جایش خانه‌های آپارتمانی بسازیم. در این صورت نیاز زنان به آفتاب و هوا و گیاه در فضای محصور و باحیای خانه تأمین نمی‌شود و زنان برای تأمین این نیاز به راه‌های نامشروع روی می‌آورند.

این قاعده قابل بسط به مسائل دیگر نیز هست. مثلا در موضوع ازدواج، راه مشروع تأمین نیاز را بستیم، وقتی راه مشروع بسته شد جامعه خود به خود به سمت تأمین نیاز از راه غیر شرعی می‌رود.
برای از بین بردن گناه باید بستر گناه را از بین برد.

اگر دم از طرح حجاب و حیا و عفاف می‌زنیم ابتدا باید به این بسترها توجه کنیم.
بنده یکی از مهمترین دلایل شیوع بی‌حجابی را معماری می‌دانم و معماری وحشی غربی در جامعه یکی از مصادیق مهم ظلم علیه زن و خانواده است.


«در دنیای امروز، مسکن الگوی خاصی پیدا کرده است؛ در مدل‌های جدید آپارتمانی، هرکس واحد مجزایی دارد و معاشرت‌های قدیمی و روابط ارحام، کم فروغ شده و روابط اقشار، انضباط درستی ندارد.
در سبک قدیم، خانواده‌ها بزرگ و عشیره‌ای بودند و یک پدر با فرزندانش در یک خانه زندگی می‌کردند و فرهنگ معاشرت خاصی در آنجا حاکم بود و اخلاق خاصی بین ارحام شکل می‌گرفت. در خانه‌های قدیمی که هنوز هم در بعضی شهرها وجود دارد، غیر از اینکه دارای بخش‌های اندرونی و بیرونی بودند، درب آنها دوکوبه، یکی مخصوص آقایان و دیگری مخصوص بانوان داشت که معلوم می‌شد آن کسی که درب خانه را می‌زند زن است یا مرد و چه کسی باید پشت در به استقبال برود، یعنی نوعش انضباط و دقت در مواجهه اقشار وجود داشت و ارزش و اخلاقی خاصی رعایت می‌شد.

کوبه‌های در منزل امام خمینی (ره) در خمین

.

در معماری هم دو سبک وجود دارد: معماری برون‌گرا و معماری درون‌گرا. در معماری درون‌گرا مناسبات معماری به گونه‌ای تنظیم می‌شود که روابط انسان هم تحت تاثیر آن تنظیم می‌شود. در معماری درون‌گرا رابطه اقشار محدود مِی‌شود و مراعات روابط عفیفانه بین زن و مرد آسان است و اگر کسی بخواهد در چنین خانه‌ای عفیف نباشد باید خیلی زحمت بکشد و آبروی خود را به خطر بیندازد و بی‌عفتی کند! ولی در معماری جدید و برون‌گرا که ساختمان (open) بنا می‌کنند، پنجره‌ها به گونه‌ای است که از بیرون به داخل خانه اشراف وجود دارد؛ در داخل خانه هم آشپزخانه باز است و در سالن پذیرایی این خانه محرم و نامحرم رفت و آمد می‌کنند؛ در این حال، بستر بی‌عفتی فراهم می‌شود؛ یعنی رعایت حجاب و عفت برای بانوی خانه که می‌خواهد پذیرایی کند، دشوار می‌شود».

پ.ن: این همه روایت برای معماری داریم. چرا این ها وارد فقه و احکام شرعی ما نشده اند؟
منبع: استاد سیدمحمّدمهدی میرباقری (کتابک سبک زندگی)

نظرات: (۰) هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی